Arama Motoru Nedir?
Bir arama motoru en basit tabiriyle muhtemelen sizi bu sayfaya getiren sistemdir.
Biraz daha detaya inersek 1989’da tanımlanan bir ön ek olan WWW (World Wide Web) üzerinde yer alan bilgileri aramak için geliştirilmiş bir yazılım sistemidir. Peki nedir bu bilgiler? Bir fotograf, belki bir yazı ya da başka türde bir dosya olabilir.
Arama motorlarının geliştirilmesi 1990’ların başında başlanmış ve günümüzde vazgeçilmezimiz haline gelmiştir.
Çok teknik bilgiye girmeden, biraz arama motoru tarihine bakmakta fayda var. Şahsi olarak ilk anımsadığım arama motoru AltaVista olsa da bilinen ilk arama motoru Archie ‘dir. Ancak içeriği manuel olarak indekslediği için çok tutmamış olmalı. 1991-1994 arasında bir çok arama motoru geliştirilmiş ve çok popüler hale gelmiştir. Bunlardan bazıları Yahoo!, Infoseek, Magellan’dır. Hatta yeni çıktğını düşündüğünüz Yandex de 1997 yılında(Google’dan 1 yıl önce) CompTek tarafından kurulmuştur ve şu anda Rusya’da %60 pazar payına sahiptir.
2000’li yılların başında ise günümüzün vazgeçilmezi, hayatımızın her yerine girmiş olan Google önemli bir buluşla arama motoru piyasasına damgasını vurdu. Bu buluşa Google’ın kurucularından biri olan Larry Page tarafından PageRank adı verildi. PageRank‘te esas amaç kullanıcılara dönen sonuçların kalitesinin arttırılmasıydı. Bu kısım oldukça önemli. “Kullanıcılara Kaliteli Sonuç Döndürmek” arama motoru ve onun optimizasyonunda temel unsur. Bu konuya sonraki yazılarımda da sık sık atıfta bulunuyor olacağım. Google’a göre direkt olarak alıntı yapacak olursak;
PageRank works by counting the number and quality of links to a page to determine a rough estimate of how important the website is. The underlying assumption is that more important websites are likely to receive more links from other websites.
Yani kısacası web sitesine gelen yönlendirme sayısı ve kalitesi o sitenin PageRank’i hakkında kaba bir yaklaşımda bulunulmasını sağlamakta.
Elbette tüm algoritma bu kadar basit ve bilinir değil ama algoritmaların ilki olan yukarıdaki yönlendirme sayısı halen daha PageRank için önemli bir unsur.
Modern Arama Motorları Nasıl Çalışır?
Arama motorlarının çalışma prensiplerinin temeli çok basittir. Siteler, Web Crawler olarak isimlendirilen, sistematik bir şekilde yukarıda bahsettiğim WWW’yi tarayan ve indeksleyen ve örümcek olarak da bilinen bir Internet Botu tarafından takip edilmektedir. Takip edilen siteler arama motorlarınca indekslenir ve tüm sayfa ya da sayfanın bir kısmı depolanır.
Kullanıcı tarafından girilen bir arama o arama motorunun kriterlerince en iyi sonuç getirilmek üzere algoritmadan geçer ve en nihayetinde kullanıcıya sonuç/sonuçlar yansıtılır. Dolayısıyla bir arama motorunun başarısı, kullanışlılığı bu temel üzerine oturur. Yani kullanıcı aradığı sonuca rahatlıkla erişebildiyse, bu arama motorunun başarılı olduğunu gösterebilir.
